بودجه ریزی بر مبنای عملکرد چیست؟ روش های بودجه ریزی کدامند؟

قبل از اینکه بخواهید با روش های بودجه ریزی آشنا شوید، اول باید تعریف درستی از آن داشته باشید. بودجه‌ریزی به معنای این است که ما مشخص کنیم در اجرای پروژه یا یک برنامه ریزی خاص باید چه مقدار از منابع را در اختیار بگیریم و چقدر باید هزینه کنیم که معمولا در فعالیت های اقتصادی نقش بسیار مهم و حیاتی دارد، زیرا برآورد هزینه ها و پیش بینی آنها را در اختیار ما قرار می‌ دهد.

بودجه بندی؛ روش ها و انواع مختلفی دارد که شما هر کدام را انتخاب کنید، یعنی با نوع متفاوتی از بودجه ریزی مواجه هستید‌. انواع روش های این کار شامل موارد زیر است:

اولین نوع بودجه ریزی یا اولین روش، بودجه عملیاتی یا بر مبنای عملکرد می باشد که بر اساس مواردی است که از قبل تعیین شده اند و باید برای همه آنها هزینه شود و در واقع برای یک پروژه، یک بودجه را مشخص کرده و به آن اختصاص می‌دهند.

بودجه جامع مربوط به تمام موارد مالی و غیرمالی یک سازمان در یک دوره مالی مشخص می باشد.

سرمایه این بودجه برای پروژه های بلند مدت است که برای دارایی های ثابت آن را در نظر می گیرند.

این بودجه برای کسب و کار و سازمان های خصوصی یک بودجه ریزی بسیار مناسب است. علت آن هم این است که همانطور که از نامش پیداست، قابل تغییر می باشد و از آنجا که شرایط کسب و کار مدام در حال گسترش بوده و غیرقابل پیش‌بینی است، از این بودجه ریزی بر مبنای عملکرد بیشتر استفاده می کنند.

تمرکز این بودجه ریزی بیشتر روی وجوه نقد است که ورودی و خروجی وجوه نقدی را در یک بازه زمانی برای شما مشخص می کند.

همانطور که در روش های بودجه ریزی اشاره کردیم، یک نوع هم وجود دارد که به آن بودجه ریزی عملیاتی گفته می شود و بر اساس مواردی است که باید برای آنها هزینه شود که آنها را از قبل نگارش می کنند. در واقع بودجه ریزی بر مبنای عملکرد فرآیندی است که مرتبط با ساخت هزینه ها یا نتایج مربوط به هزینه هاست. یعنی برای شاخص های عملکردی، یکسری منابع را به آن اختصاص می دهند‌ و جالب است بدانید که اولین بار این بودجه بندی بر مبنای عملکرد را در چارچوب اصلاحات بودجه ای بعد از جنگ جهانی دوم استفاده کردند.

 در کشورهای پیشرفته از آن خیلی استقبال شد و توانست پاسخ خیلی از نیازها باشد و به مرور زمان در ایران و سازمان های دولتی هم گسترش پیدا کرد.

در واقع این نوع بودجه ریزی به شکل دقیق، واضح و مشخص برنامه‌ های سازمان را از قبل تعیین می کند، آنها را تجزیه و تحلیل کرده، قیمت را هم بر اساس استانداردها اعلام می کند. به عبارت دیگر بودجه ریزی بر مبنای عملکرد؛ نوعی نظام مدیریتی است که استراتژی هایی را در نظر می گیرد تا بتواند اثربخشی و کارایی مصرف منابع سازمانی را با توجه به آن هدفی که دارند و محصولاتی که قرار است ارائه دهند، ارتقا دهد.

بودجه ریزی بر مبنای عملکرد مفاهیمی دارد که باید آنها را مد نظر قرار داد که شامل موارد زیر است:

منابعی که برای خروجی اختصاص داده شده است و نتایجی که معمولاً به صورت مبلغ بیان می شود.

محصول یا خدمات تولید شده یا همان کالا که بر مبنای یک برنامه یا یک فعالیت از قبل تعیین شده به دست آمده است.

نتایج همان وضعیتی است که میزان موفقیتِ افراد را در رسیدن به اهدافی که از قبل تعیین کرده است؛ مشخص می‌ کند و زمانی که این شاخص را در اختیار داشته باشیم، می توانیم از کیفیت محصول و خدماتی که ارائه شده اند یا میزان رضایت آن ها با خبر شویم.

این دو شاخص باعث اندازه گیری نسبت بین ورودی و نتیجه هستند؛ البته با یکدیگر تفاوت هم دارند اما این تفاوت بیشتر در بیان نسبت ها خودش را نشان می دهد. در واقع بهره‌وری نسبت میزان نتیجه به ورودی است که باید آن را به ازای هر واحد ورودی در نظر بگیریم. کارایی هم نسبت ورودی به خروجی است که البته مواردی مثل بودجه ریزی بر مبنای عملکرد، زمان و تعداد کارکنان هم باید در نظر گرفته شود.

وقتی که شما یک بودجه ریزی دقیق و مشخص داشته باشید و بدانید که بودجه ریزی بر مبنای عملکرد چگونه می تواند به ارتقاء کارتان کمک کند، حتما این کار را به بهترین شکل ممکن انجام می دهید که سایت کانترکت سافت هم در این زمینه به شدت کمک کننده است و باعث می شود تا با نرم افزارهایی که در اختیار دارید، کارتان را اصولی و دقیق پیش ببرید.